Najlepsze płyty wszechczasów (still counting...)

Remain In Light powszechnie uważana jest za płytę lepszą od Fear of Music, ja osobiście ze względów sentymentalnych nie podzielam tej opinii i - w najlepszym wypadku - stawiam obie płyty na równi. Faktem jest, iż Remain In Light brzmi bardziej nowocześnie, bardziej "świeżo", bardziej funkowo i bardziej "afrykańsko". Na Remain In Light, w przeciwieństwie do Fear Of Music, można znaleźć także jakiś bardziej konkretny przebój ("Once In A Lifetime" - ilustrowany dosyć ciekawym teledyskiem) ale wspaniała jest oczywiście cała płyta - od początku do końca. Rzecz genialna w każdym calu, chciałoby się powiedzieć. Odmienna jest też konstrukcja płyty - Remain In Light zaczyna się bardzo mocnym "wykopem" ("Born Under Punches", "Crosseyed And Painless", "The Great Curve") i powoli wycisza się, proponując finał w postaci rozwlekłego i mrocznego "The Overload".

Początek działalności grupy Talk Talk przypada na początek lat 80-tych i związany jest ściśle ze zjawiskiem określanym mianem new romantic. Przyznam się do pewnej słabości (?), którą jest upodobanie do klimatów noworomantycznych - w ten oto sposób zapałałem miłością wielką właśnie do zespołu Talk Talk. Pierwsze dwie płyty owszem, zawierały new romantic w klasycznej wersji - czyli coś w stylu wczesnego Duran Duran - ale... No właśnie, w 1986 roku, gdy pozostałe gwiazdy i gwiazdeczki sceny noworomantycznej dogorywały i to nie zawsze w najlepszym stylu, Talk Talk szarpnęli się na wydanie bardzo udanego albumu The Colour Of Spring zawierającego wysmakowaną muzykę na pograniczu nowoczesnej elektroniki i proto-triphopu oraz jedne z najpiękniejszych "popowych" kompozycji lat 80-tych ("Give It Up", "Happiness Is Easy", "Life's What You Make It").

Zaznaczę - Colour of Spring nie jest największym dziełem Talk Talk, po niej przyszły płyty jeszcze wspanialsze...

To, że po "Kolorach wiosny" Mark Ellis był w stanie jeszcze czymś zaskoczyć, musiało zdradzić jego nadprzyrodzone zdolności.

Spirit of Eden jest płytą, którą niektórzy nazywają OK Computer lat 80tych. Nie mogę się z tym stwierdzeniem zgodzić, gdyż o ile OK Computer (niezorientowanym wyjaśniam, że to album grupy Radiohead uznawany powszechnie za najlepszy album rockowy końcówki XXw. - z czym można polemizować) jest dziełem powszechnie wielbionym i wychwalanym na każdym kroku, o tyle Spirit of Eden pozostaje niszowym albumem znanym stosunkowo nielicznej grupie wtajemniczonych. Faktem niepodważalnym jest, że Spirit of Eden to dzieło, które wyprzedziło swoją epokę - i to nie o kilka miesięcy, a o kilka dobrych lat. Ten album nie miał szans najmniejszych komercyjnego powodzenia w 1988 i podejrzewam, że dzisiaj sytuacja byłaby podobna. Nie jest to album prosty w odbiorze, być może jest to jedna z trudniejszych płyt "popowych", ale trud ten wynagradza jak mało która.

Chyba nie jest to płyta, w której można zakochać się od pierwszego przesłuchania, chociaż w moim przypadku tak było. A zdecydowanie nie jest to płyta, która każdemu musi się spodobać. Mnie się podoba bardzo.

W skrócie - album z pogranicza folku, rocka i lo-fi opowiadający przejmującą historię miłości wokalisty do Anny Frank, dziewczynki zgładzonej w obozie hitlerowskim (a znanej z opublikowanych po wojnie pamiętników). Płyta - moim zdaniem - jest powalająca pod względem tekstowym (surrealistyczne, wykręcone, niezwykle poetyckie teksty) i kompozycyjnym (od początku do końca), natomiast pod względem brzmieniowym - oszczędna i oryginalna (w kilku utworach - wyłącznie gitara akustyczna, w innych - trąbki, bębny, skrzypce). Naprawdę polecam, najbardziej klimatyczne i najbardziej niesamowite nagranie ostatnich lat.

Jeden z najlepszych składów hiphopowych lat dziewięćdziesiątych (i końca lat osiemdziesiątych). Płyta wybrana jako jedna z kilku naprawdę świetnych w ich dorobku i mogę ją z całą stanowczością polecić nawet osobom, które specjalnie tym gatunkiem muzycznym nie są i nie były nigdy zainteresowane.

Moje życie w puszczy upiorów. Nazwa albumu zaczerpnięta od tytułu noweli afrykańskiego pisarza, Amosa Tutuoli, której od dłuższego czasu bezowocnie poszukuję.

David Byrne i Brian Eno, którzy zaprzyjaźnili się podczas sesji nagraniowych Talking Heads (gdzie Byrne był wokalistą a Eno überproducentem), wspólnie stworzyli album na którym udało im się połączyć "muzykę Trzeciego Świata", elektronikę, brzemienia funkowe i klimaty "ambientoidalne" (Eno jest uważany za ojca muzyki Ambient, ale te pomysły rozwijał pełniej już na instrumentalnych płytach wydanych kilka lat wcześniej). Jest to jedno z pionierskich dokonań w temacie samplingu - mamy tutaj amerykańskich polityków, śpiew muzzazina z wieży minaretu, chrześcijańskie egzorcyzmy i cytaty z talk-show.

Nie jest to płyta z gatunku tych albumów eksperymentalnych, które może wzbudzają podziw dla wyobraźni swoich twórców,  ale jednocześnie sprawiają wrażenie dzieł niepełnych i przekombinowanych. My Life In The Bush Of Ghosts jest płytą perfekcyjną pod względem kompozycyjnym i aranżacyjnym, przy zachowaniu perfekcyjnego warsztatu muzycznego. Zaryzykuję stwierdzenie, że na brzmienie współczesnej ambitnej muzyki dyskotekowej miała wpływ zdecydowanie większy niż albumy Kraftwerk'u razem wzięte.

Zaczyna się od kawałka "America Is Waiting", który zdecydowanie nie jest tym najlepszym, ale pięć kolejno następujących po sobie numerów (2, 3, 4, 5 i 6) to już zdecydowanie mistrzostwo świata.

Biorąc pod uwagę, że nagrania zrealizowane zostały na przełomie roku 1979 i 1980, brzmienie tej płyty powala na kolana. Co ja mówię - gdyby ta płyta ukazała się dzisiaj, nikt nie mógłby jej zarzucić archaicznego brzmienia. Ona brzmi tak dobrze, tak nowocześnie, tak niepowtarzalnie, że przy każdym odsłuchu nie mogę wyjść z podziwu dla jej twórców. Polecam!

Jedyny mój problem z The Rise And Fall… polega na tym, iż nie jestem do końca przekonany czy jest to rzeczywiście najfajniejsza płyta Bowiego. Jest genialna, ale raczej nie bardziej przełomowa niż jego poprzednie wydawnictwa, Hunky Dory i A Man Who Sold The World (1971). Na wyżyny artyzmu Bowie wzniósł się z kolei dopiero kilka lat później, nagrywając „trylogię berlińską” (Low/ Heroes/ Lodger). Z pewnością jednak z całego prześwietnego dorobku Artysty, „Ziggy” jest płytą najbardziej spójną i najbardziej wyrównaną. W tym sensie, iż nie znalazł się na niej ani jeden nieciekawy lub niepotrzebny utwór.

Przeciętnemu odbiorcy Bowie kojarzyć się będzie najprawdopodobniej z dziwacznymi, dosyć cukierkowymi przebojami, takimi jak „Let’s Dance”, „Modern Love” czy „Ashes To Ashes”. Prawda jednak jest taka, iż większa część jego twórczości to utwory mroczne i pesymistyczne. Atmosfera na płytach takich jak Low czy Station To Station jest gęsta jak smoła – i zdecydowanie mi odpowiada. Ziggy jest pod tym względem nieco lżejszy - momentami całkiem pogodny - i bardziej melodramatyczny niż mroczny ale tak się złożyło, że pionierzy gotyckiego rocka, brytyjski Bauhaus, na swoim debiutanckim (1980) krążku zamieścili akurat cover kawałka „Ziggy Stardust”...

„Wzlot i upadek Ziggiego Stardusta” to przemyślany, glamrockowy konceptalbum oparty na interesującej autokreacji Bowiego (Ziggy Stardust, przybysz z gwiazd, przybywa na Ziemię aby zbawić jej mieszkańców od nudy i banału). W praktyce: 11 świetnych, przystępnych kawałków, w których futuryzm przeplata się z nostalgią.

Absolutna klasyka.         

Kompilacyjny album o dosyć pokręconym rodowodzie, zawierający utwory pochodzące z dwóch pierwszych płyt The Smiths - tej zatytułowanej po prostu The Smiths oraz drugiej, Meat Is Murder, która - co ciekawe - ukazała się dopiero dziewięć miesięcy po Hatful of Hollow. Znajdziemy tu utwory singlowe, utwory ze stron B singli oraz nagrania zarejestrowane podczas występów na żywo w studio BBC. Wszystko to razem daje wyobrażenie o tym, jak wielkim potencjałem dysponowali The Smiths na początku swojej działalności.

Morrissey, (ex-)frontman (ex-)grupy The Smiths, poproszony przez redaktorów Observera o wskazanie dziesięciu najwspanialszych brytyjskich płyt wszechczasów, zdobył się jedynie na zdawkowe stwierdzenie - tylko jeden brytyjski album naprawdę zasługuje na to określenie. For Your Pleasure, Roxy Music. Nie będę tak kategoryczny (z resztą dla The Smiths też znalazłem miejsce w niniejszym zestawieniu) ale potwierdzę że jest to płyta z tych naj-naj-najwspanialszych.

Jest to ostatnia płyta Roxy Music z składzie z Brianem Eno (prawdopodobnie dlatego jest tak aż bardzo ceniona, niemniej jednak kolejne albumy - Stranded (1973), Country Life (1974) i Siren (1975) - także "dają radę" i to nawet bardzo). Eno jest tutaj słyszany na każdym kroku, ale za "ten jego" utwór uważa się "Bogus Man". Jest to jednocześnie symbol konfliktu, jaki istniał w zespole na linii eksperymentator Eno (klawisze, inżynieria dźwięku) - romantyk Bryan Ferry (wokal, teksty). Ale od początku - płyta zaczyna się protopunkowym "Stranded", o którym co prawda można powiedzieć że jest kalką "Re-Make/ Re-Model" z poprzedniego albumu, ale stanowi dobre rozpoczęcie tej niezwykłej płyty. Następnie mamy czarujący "Beauty Queen" z niesamowitymi klawiszami w tle i ekspresyjnym (nie każdemu się spodoba) wokalem Ferry'ego. Masakrująco dołujące "Strictly Confidental" i "In Every Dream Home A Heartache" ("to brzmi jak Joy Division!" - a było to sześć lat przed premierą Unknown Pleasures), czadowe "Editions of You" ("brzmi jak The Stranglers"? - cztery lata przed Rattus Norvegicus). Na końcu płyty dwa utwory, które choć nagrane w 1973 roku, śmiało można zaliczyć za klasyczne kawałki new romantic (cztery lata przed Systems Of Romance Ultravox'u i siedem lat przed przebojami takich zespołów jak Spandau Ballet). Te przykłady może nie są dobrane supertrafnie, ale wiecie o co chodzi - że nie dość że płytka jest chlorernie dobra, to jeszcze "progresywna" :) Chociaż też nie ma co udawać, że nie brzmi dzisiaj dosyć archaicznie.

Pierwsze spotkanie z Taking Tiger Mountain być może nie było wstrząsem na miarę pierwszego odsłuchu Fear of Music Heads'ów, ale z pewnością płyta przyciągnęła moją uwagę. Przesłuchałem ją po raz drugi, trzeci, czwarty i - parafrazując tekst jednego z utworów - "I was so impressed that I've just surrendered".

Płyta jest niesamowita z kilku powodów. Tytuł zaczerpnięty został od nazwy maoistycznej opery - a dokładnie z ulotki reklamującej spektakl, którą Eno znalazł na ulicy. Na samej płycie odwołania do Rewolucji Kulturalnej ustępują tematyce znacznie bardziej zakręconej - z luźnymi skojarzenimi, niezwykłymi sytuacjami i przebłyskami marzeń sennych. Brzmienie - z jednej strony progresywno-eksperymentalne (elektronika i sample w "The Great Pretender"), z drugiej strony bardzo przystępne. Bo, mimo wszystko, jest to płyta popowa - Eno to taki gość, który jest arcymistrzem świata w tworzeniu wzdzięcznych, intrygujących popowych utworków.

Wybrałem Taking Tiger Mountain, ale ze "śpiewanych" albumów Eno polecić mogę z czystym sercem jeszcze: Here Come The Warm Jets (1973), Another Green World (1975) i Before And After Science (1977).